İZMİR – Afet-Çocuk Sivil Uyum Ekibi, Maraş’ta meydana gelen deprem sonrası cezaevlerindeki çocukların durumuna ilişkin açıklama yaptı. Açıklamada, beyin sarsıntısının ardından Türkiye’de tutuklu annelerinin yanında kalan 12-18 yaş arası ve 0-6 yaş arası çocukların kapalı ceza infaz kurumlarında tutulmaya devam edildiği belirtildi.
‘CEZAEVİNDEKİ ÇOCUKLAR DEPREMİN ETKİLERİNİ FARKLI YAŞIYOR’
Cezaevlerinde bulunan çocukların bir kısmının depremden doğrudan etkilendiğine, diğer çocukların da bu faciaya tanık olduğuna değinilen açıklamada, cezaevlerinde yaşanan ve kamuoyuna yansıyan şiddet olaylarının Türkiye’de büyük endişe yarattığı vurgulandı. tutuklu çocukların güvenlik ihtiyaçlarının karşılanması. Cezaevlerindeki çocukların depremin etkilerini daha da ağır yaşadıkları dile getirilen açıklamada şu sözlere yer verildi;
“Ailesinden ve evinden uzakta, dışarıdan haber alma şansı olmayan, güvendiği yetişkinlerin ilgisinden mahrum kalan, sürekli kapalı ortamlarda tutulan cezaevlerindeki çocuklar, deprem farklı. Deprem anında kapalı bir kurumda kalmak, canı istediğinde dışarı çıkamayacağını bilmek, tekrar deprem olma ihtimalini düşünmek, hem kendisi hem de sevdikleri için endişelenmek; Çocuklar ruhen güzelse, önlenmesi zor olan zarar verme riski vardır.”
‘KURUMLAR YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMELİ’
Açıklamada, Türkiye’nin taraf olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’ye (BMÇHS) göre, çocukların özgürlüklerinden yoksun bırakılarak “insan kişiliğinden kaynaklanan onuru ve diğer Açıklamada, kendi yaşlarına ve “durumlarına ve kendi esenliklerine orantılı olarak” söylendi. Çocukların tedavi edilme hakkı olduğu da hatırlatıldı. Özellikle Adalet Bakanlığı; İlgili kurumları yükümlülüklerini yerine getirmeye davet eden açıklamada şu taleplere yer verildi;
– Çocukların tutukluluğundan derhal vazgeçilmesi temel ilkesini göz önünde bulundurarak, tutukluluğu çocuklar için son çare haline getirmek, çocukların tahliyesine yönelik tedbirler almak, depremin etkilerini dikkate almak, korunma ihtiyacına ilişkin koruyucu ve destekleyici tedbirler almak. tahliye kararı verilirken çocuğun
– Anneleriyle birlikte cezaevinde tutulan çocukların en iyi şekilde yararlanması için anne mahpusların yatılı tutuklu olarak cezaevi dışında yapılan testlerle salıverilmesi
– Afet bölgelerinde cezaevlerinde bulunan ve farklı illerdeki kurumlara nakledilen veya afet bölgesinde yargılanmaları devam eden tutuklu çocuklar ile çocuklarıyla birlikte kalan tutuklu annelerin adil yargılanma haklarının gözetilmesi.
– Tutuklu avukatlarının depremden etkilenmesi durumunda hükümlülerin yasal dayanaktan yararlanma haklarının olumsuz etkilenebileceği dikkate alınarak bu konuda gerekli önlemlerin alınması.
– Çocukların tahliyesine kadar Adalet Bakanlığından; Çocukların tutulduğu tüm ceza infaz kurumlarında sosyal hizmet uzmanlarının ve psikologların görev yaptığı kriz masalarının kurulması, her çocuğun afet nedeniyle ihtiyaç durumunun belirlenmesi ve ihtiyaçlar doğrultusunda çocuğun esenliğinin korunmasına yönelik adımlar atılması; Bu doğrultuda çocukların afet bölgesindeki yakınlarından haber almalarının sağlanması ve aileleri ile sağlıklı bağlar kurmaları amaçlanmaktadır.
– Depremden doğrudan etkilenen çocuklara doğal afetler nedeniyle izin verilmesi isteniyorsa, ihtiyaçları (ulaşım, geçim, barınma, sağlık hizmetleri, refakat, şiddetten korunma, ebeveyn/bakıcı/vasi dahil tüm ihtiyaçları) içinde bulundukları özel durumların tahliye edilmesi) gerekli düzenlemelerin sağlanması, çocuğun korunmaya ihtiyacı olması halinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bildirilmesi
-Yas tutan çocuklara mazeret gösterme, yas tutma hakkına saygı gösterme ve gerekli psiko-sosyal güçlendirmeyi sağlama
-Deprem nedeniyle korunmaya muhtaç çocukların Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na anında bildirilmesi
– Mevzuatın ceza infaz kurumlarının idare ve gözlem kurullarına sağladığı başvuru olanaklarından biri, haftalık açık veya kapalı ziyaret süresinin uzatılması, kullanılmayan ziyaret sürelerinin toplu olarak değerlendirilmesine olanak sağlanması, haftalık telefon görüşme sayı ve süresinin artırılması kurum içinde gözetimsiz aile toplantıları yapmalarının ödüllendirilmesi. anneleriyle birlikte tutulan çocukların azami faydalarının sağlanması; Mevzuatta zorunlu koşul olarak kabul edilen deprem nedeniyle telefon görüşme sürelerinin ve sayısının artırılmasına ilişkin Bakanlıkça karar alınması; Mahkumların görüntülü telefon görüşme haklarından yararlanabilmeleri için tüm kurumlarda gerekli altyapıların bir an önce tamamlanması.
– Bütüncül bir yaklaşım benimsenerek afetten etkilenen çocuk mahpusların yakınlarına sunulması gereken esaslar için ilgili kamu kurumlarına yönlendirmeler yapılması.
– Çocuğun yüksek yararı ve katılım hakkı gözetilerek başka bir kuruma nakledilmesine karar verilmesi durumunda, çocuğun yakınlarının bulunduğu illerdeki kurumlara sevk edilmesi tercih edilir ve anne baba /bakıcılar/vasiler ve avukatlar sevk süreci hakkında bilgilendirilir.
-Cezaevlerinde tutulan ve deprem bölgesinde olup olmadığına bakılmaksızın depremden doğrudan veya dolaylı olarak etkilenen tüm çocuklara gerekli profesyonel psiko-sosyal desteğin sağlanması, her çocuk için rapor ve takip sürecinin yürütülmesi.
– Tüm bu adımlar atılırken afetten etkilenen kurum çalışanlarının çocuklarla doğrudan temasını dikkate alarak sağlık durumları için gerekli önlemlerin alınması.
– Depremden zarar gören kurumlarda çalışan ve uzman sayısının fazla olması durumunda çocuklara yönelik hizmetlerin aksamaması için ivedilikle ek atamalar yapılmalıdır.
Çocukların niteliklerinin izlenmesi amacıyla tahliye ve psiko-sosyal destek aşamalarında istekli uzmanlar, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları ile işbirliği yapmak, bu kişi ve kuruluşların sürece aktif katılımını sağlamak.
– Deprem nedeniyle cezaevlerinin ve çocukların yeni durumu hakkında açıklama yapılması ve afet yönetimi kapsamında cezaevlerinde atılması gereken adımlar hakkında tüm kamuoyunun bilgilendirilmesi.
– Tüm bu sürecin çocuğun yüksek yararı doğrultusunda ilerlemesi için izleme ve kontrol etme sorumluluğunu yerine getirmek.
– Tüm süreci şeffaf bir şekilde yürütmek ve kamuoyunu bilgilendirmek
-Her düzeydeki çocukların ebeveynlerini/velilerini/bakıcılarını ve avukatlarını bilgilendirmek
